De wereld is te klein als het Rotterdamse graan- en veevoederbedrijf Granaria in 1987 toestemming krijgt om zelf vracht te gaan vervoeren. “Broodroof”, vinden de binnenvaartschippers. Ze achtervolgen en hinderen de Granaria-boten voortdurend. Die kunnen dan alleen nog met ME-begeleiding varen. Het komt in juni tot een blokkade van de Merwede bij Gorinchem. Dan stopt Granaria met de eigen transporten. Vervoer over water gaat in de jaren ’80 nog via 14 schippersbeurzen. Verladers die geen eigen schepen bezitten bieden daar vrachten aan die vervolgens per toerbeurt worden verdeeld onder ingeschreven schippers. Dat gebeurt tegen tarieven die door de beurs zijn vastgesteld. In de jaren 80 ontstaat bij verladers steeds meer verzet tegen de schippersbeurzen die nog dateren uit de Eerste Wereldoorlog. Handelskantoren denken dat het transport een stuk goedkoper kan als ze duwbakken inhuren en die laten vervoeren door particuliere duwbooteigenaren. Granaria Granaria vraagt in juni 1987 als eerste toestemming om voortaan zelf met 25 duwbakken te gaan varen. Het bedrijf denkt 30 procent op de kosten te kunnen besparen als het zelf graan- en veevoertransporten inhuurt buiten de schippersbeurzen om. Het plan is nog maar net bekend of de schippers leggen de schippersbeurzen van Rotterdam en Amsterdam enkele uren plat. Het blijkt een voorproefje van wat er nog zou komen. Copyrights Loesje Vergunning Minister Neelie Smit-Kroes voelt wel wat voor het idee van Granaria. Ze geeft het bedrijf in september 1987 toestemming om de schippersbeurzen te passeren. De vergunning is vijf jaar geldig. Binnenvaartschippers zijn woedend. Ze krijgen door overcapaciteit al steeds minder vracht aangeboden en als bedrijven ook nog buiten de beurzen mogen gaan werken, blijft er niets meer over, vrezen ze. De schippers blokkeren diezelfde maand korte tijd de Nieuwe Maas tijdens de Open Havendagen. Ook besluiten ze om alleen nog te varen voor verladers die zwart op wit beloven dat ze geen eigen vervoer hebben (Vrije Volk 28-9-1987). Entering Even later begint het kat-en-muis-spel met Granaria. Op 1 oktober enteren schippers vier duwbakken van het Rotterdamse graanbedrijf en slepen ze naar de Rijnhaven. Ook liggen die dag de schippersbeurzen in Rotterdam en Amsterdam stil. De schippers hebben deels succes. Duwbootrederij T. Muller uit Dordrecht belooft niet meer voor Granaria te werken. Maar de gewraakte vergunning gaat niet van tafel. Buren Boze tongen beweren dat Smit-Kroes Granaria toestemming heeft gegeven omdat zij in Wassenaar de buurvrouw is van Danny Wyler, een van de broers die eigenaar zijn van het graanbedrijf. Schippers beweren zelfs dat de minister en Wyler een relatie hebben. Feit is dat de minister bij het verlenen van de vergunning de Rijkshoofdinspecteur van Verkeer en Waterstaat in Rotterdam heeft gepasseerd. Die is een verklaard tegenstander van de vergunning van Granaria (Vrije Volk 22-9-1987). De schippers vechten de vergunning aan bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven. Maar dat bepaalt dat er geen fouten zijn gemaakt bij het verlenen van de licentie. Laatste der Mohikanen Schippers zegt om de boel te sussen dat Granaria het eerste en laatste bedrijf is dat toestemming heeft om met eigen duwbakken te varen. Maar schippers zijn bang dat Granaria een precedent schept. Ze denken dat andere verladers ook met eigen duwbakken willen gaan varen. Smit-Kroes denkt dat het zo’n vaart niet loopt. Granaria blijft wat haar betreft “de laatste der Mohikanen”. Bedreigingen Ondertussen worden kapiteins van de duwboten van Granaria voortdurend bedreigd. Ze kunnen alleen varen met ME-begeleiding. Zodra de agenten verdwenen zijn, enteren de schippers de duwbakken en leggen die aan de wal. Ook op 11 mei 1988 komt de ME eraan te pas. Verfzakjes Op die woensdag in mei begeleidt de ME duwboot Robert die voor Granaria onderweg is naar Enschede. Schippers bekogelen het konvooi met hout, ijzeren buizen en verfzakjes. Copyrights Loesje Op Radio Rijnmond zeggen de schippers over de ME: “Het is niet normaal wat die gasten doen. Ze denken dat we criminelen zijn.” Een boot van de ME richt een waterstraal op de schippers. Ook een cordon ordetroepen probeert hen weg te krijgen. Jack Kerklaan doet verslag: “Het is nu een gigantische chaos. We moeten nu van de boot af. We zijn op het ogenblik doornat. En daar is de ME die op het ogenblik over de duwbakken heen aan het lopen is en probeert een actievoerder te slaan. De actievoerder loopt nu weg.” “Jullie hebben een CAO he”, roept een schipper. “En via de belastingen betaal ik aan jullie mee hoor!” Een ander schreeuwt: “Met blote handen durven jullie niet he! Moet je eens hier komen met blote handen!” Jack weer: “De ME treedt nu op. Er wordt nu hard geslagen. Ik word nu ook bijna geslagen met een wapenstok. We worden allemaal verdreven naar de achterste boot. Een waterkanon op een andere boot wordt op ons gezet. Er is daar een confrontatie tussen een schipper en een ME-er. Het loopt nu uit de hand. Allerlei schippers lopen er nu op af. Ze proberen een collega die geslagen wordt te ontzetten, on der een regen van wapenstokken van de ME vandaan te trekken. Er valt nu een ME-er tussen de twee duwbakken in. Die probeert snel een heenkomen te zoeken.” Gorinchem Op 13 juni komt het conflict tot een climax in Gorinchem. Zo’n driehonderd schepen leggen op de Merwede een blokkade om een Granaria-transport en dwingen de duwbakken naar de kant. Nu snapt ook Smit-Kroes dat het zo niet langer gaat. Ze dringt er bij Granaria op aan om te stoppen met de eigen duwbakken. Het graanbedrijf bedingt een afkoopsom van ruim 9 miljoen gulden. Pyrrusoverwinning Granaria heeft het geld nog maar net binnen of het bedrijf verkoopt de graanactiviteiten weer wegens gebrek aan perspectief. Granaria stapt onder meer in noten en zuidvruchten. De schippers hebben een zorg minder. Maar het probleem van de overcapaciteit op het water en de te dure schippersbeurzen is daarmee niet opgelost. Uiteindelijk verdwijnen de beurzen eind jaren ’90.