“Die Maaslandse dames, daar kunnen we achteraf nog steeds ons petje voor afnemen, omdat zij met een enorme inzet Zuidland weer blubbervrij hebben gemaakt”, zegt Piet Buis. Als kind maakte hij de watersnood mee op Voorne-Putten. De ravage op het eiland is onbeschrijfelijk. Maar er komt hulp van vrouwen uit het hele land, ook uit Maasland.

Op 1 februari wordt Voorne-Putten opgeschrikt door een enorme massa water. De dijken breken en het water komt veel sneller dan verwacht. In Zuidland verdrinken 21 mensen. Op heel Voorne-Putten zijn 27 slachtoffers te betreuren..

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Ravage
Als het water zakt wordt ook de materiële schade duidelijk. “Het was een chaos toen het water werd weggepompt”, zegt Piet Buis van de historische vereniging Zuytlant. “Het was een blubberzooi zoals je die van je levensdagen nog nooit hebt gezien.”

Buis is 19 ten tijde van de dijkdoorbraak. “Je moet je voorstellen dat er op de eerste dag van de ramp een enorme storm stond. Daardoor braken de dijken en het water stroomde langs alle boerderijen en huizen. Alles wat los en vast zat werd door het water meegenomen en kwam overal op de dijken terecht.”

Adoptie
Het is een enorme klus om alle rommel op te ruimen. Maar gelukkig komt er hulp. Allerlei gemeenten uit het hele land adopteren getroffen dorpen in het watersnoodgebied. Niet alleen krijgen ze geld, maar ook hulp in natura. Zo komen er allerlei vrouwen naar Voorne-Putten om te helpen schoonmaken.

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Operatie bezem
Vrouwen uit Wassenaar gaan aan de slag in Abbenbroek, Oudenhoorn krijgt hulp van vrouwen uit Geldermalsen, Heenvliet wordt geadopteerd door vrouwen uit Lochem en Zuidland ontvangt tijdens operatie bezem dames uit Alphen aan den Rijn en Maasland. “Nou, dat hebben de Zuidlandse vrouwen geweten!”, lacht Piet Buis.

“Er kwam ineens een hele ploeg Maaslandse dames opdraven om de Zuidlandse vrouwen te helpen bij het schoonmaken van de huizen.” Onder hen de zussen Jannie en Jos Keizer. Zij reageren in maart op een oproep van hun gemeente om de huizen in Zuidland “bezemschoon” te maken.

Ketelpak
Jos is 25 jaar oud en Janny 17 als ze naar Zuidland gaan. Eigenlijk is Janny te jong. “Je moest 18 jaar zijn. Maar ik was nogal fors gebouwd, dus mijn moeder zei: ‘Jij kan ook wel mee’.”

Uiteindelijk gaan Jos en Janny met 8 vrouwen uit Maasland mee. De burgemeester en zijn vrouw zwaaien hen uit als op de fiets naar Zuidland rijden, een tocht van zo’n 20 kilometer. “Allemaal hadden we een ketelpak aan”, herinnert Janny zich, “en een trui, gebreid van schapenwol. Het was toen heel erg koud.”

Beschimmelde cake
Als de vrouwen in Zuidland komen, staat in alle huizen nog een klein laagje water. Het is een flinke rommel. Janny: “Ik vergeet nooit meer dat ik ergens een cake zag liggen, helemaal beschimmeld, met het mes er nog in. Die was zo blijven staan, sinds de watersnood.”

Plezier
Angenietus Noordermeer is 23 jaar als de vrouwen van Maasland zijn ouderlijk huis komen schoonmaken. “Dat was echt leuk. Je was toen zelf ook nog jong”, glimlacht hij ondeugend. Met elkaar versjouwen ze alle huisraad en ruimen ze de boel op.

“De dames kwamen ’s morgens. Ik denk dat mijn moeder zei: nou drinken we eerst nog koffie, maar dat sloegen ze af: we komen hier om te werken. En zo ging dat de hele dag op een hele plezierige manier. En ’s avonds bracht ze je met paard en wagen weer op het dorp”.

Natuurlijk steken ook de plaatselijke bewoners de handen uit de mouwen. “Wij hadden als mannen ook geen werk op het boerenbedrijf, want al het land was zout geworden, dus wij hielpen allemaal. Er waren een hoop handen en dat gaf een gevoel van saamhorigheid. We probeerden toch ook plezier te hebben met elkaar”, zegt Noordermeer.

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Foto: Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg

Hozen en schrobben
“We liepen op laarzen en we hadden allemaal een emmer bij ons en een veger en blik. Ze noemden ons de bezembrigade”, zegt Janny Keizer. Ze weet nog goed dat ze erg blij was dat ze wat kon doen voor de gedupeerd.  “En dat kun je op de foto’s wel zien. We straalden als we weer een karwei geklaard hadden.”

“Op 16 maart 1953 was de vader van mijn vriend jarig”, zegt Jos Keizer. “Ik stuur een brief: ‘Op dit moment zullen jullie allemaal wel gezellig om de tafel zitten vanwege de verjaardag van je vader. Nu, om half tien arriveerden we en Corry, Janny en ik zijn direct een spuitje tegen paratyfus gaan halen. Om 10 uur zijn we begonnen in een winkel bij een vrouw die drie maanden geleden haar man verloren had. En toen de watersnood… Die had het niet best. Al het behang eraf gescheurd, voor zover het nat was en toen maar hozen en schrobben. Een troosteloos gezicht voor die mensen. Maar ze zijn erg blij dat we helpen.”

Kleur
Langzaam verdwijnt de blubber uit Zuidland. De muffe moddergeur maakt plaats voor schoonmaakluchten. Zuidland krijgt ook weer kleur. Na een week schoonmaken bieden de vrouwen uit Maasland driehonderd begonia’s aan.

Tafellaken
Toen alles achter de rug was is er nog een avond georganiseerd om alle dames te bedanken. “Ja ,wat ik er nog wat weet is dat het een gezellige avond was. We kregen een tafellaken aangeboden van linnen uit vlas dat in Zuidland gegroeid had. Dat was natuurlijk een heel mooi aandenken. We zijn nu 51 jaar getrouwd en ik heb het nog steeds en daardoor denk ik telkens even aan die tijd.”

Ook Piet Buis denkt nog geregeld aan de bezembrigade. “Die Maaslandse dames, daar kunnen we achteraf nog steeds ons petje voor afnemen, omdat zij met een enorme inzet en ijver Zuidland blubbervrij hebben gemaakt”, zegt Buis.

Korenaar
De veerkracht van de Zuidlanders is vereeuwigd in een kunstwerk in de vijver aan het ronde dorpsplein. Uit het water rijst een buis omhoog met bovenin brokken kristal. Het kunstwerk draagt de titel: ‘De korenaar’. Zoals een korenaar buigt in de wind maar altijd weer overeind komt, zo krabbelt ook het dorp weer op na de ramp.