Het is waarschijnlijk een van de zwartste pagina’s in de geschiedenis van de politie in onze regio: de strandrellen in Hoek van Holland. Een groep agenten wordt door agressieve feestgangers zo in het nauw gedreven dat er wordt geschoten. Dat kost een 19-jarige jongen het leven.

Graph - Flyers Strandfeest

Veronica Sunset Grooves (flyer)

Het strand van Hoek van Holland is op 22 augustus 2009 de locatie voor het dance-feest Sunset Grooves. De gratis toegang trekt extra veel mensen naar de kust. Er zijn die zaterdag zeker dertigduizend danceliefhebbers op het strand. Grimmig Maar niet iedereen komt om te dansen. De sfeer wordt grimmig en er zijn meerdere vecht- en steekpartijen. Agenten die in burgerkleding rondlopen over het feestterrein herkennen sommige bezoekers als Feyenoord-hooligan. Uit de reconstructie van justitie blijkt dat het misgaat als twee agenten in burger op het festivalterrein arriveren. Zij zien dat drie bezoekers klappen krijgen van een groep hooligans. Als ze dit willen melden aan hun collega’s in uniform worden ze herkend. Direct richt de groep zich tegen de agenten, die zich daardoor gedwongen voelen om hun wapen te trekken. De eerste schoten worden gelost. ‘Rotterdam Hooligans’ Agenten in uniform schieten hun collega’s te hulp. Maar makkelijk gaat dat niet. Ze worden bekogeld. Met getrokken pistolen trekken ze zich terug richting een van de nooduitgangen. De groep hooligans zet de achtervolging in. Er worden leuzen gescandeerd als ‘Rotterdam Hooligans’. Een door justitie als ‘oudere hooligan’ omschreven man zegt tegen de agenten dat ze beter weg kunnen gaan. De hooligans weten dat er geen mobiele eenheid op het strand is. Als de nooduitgang is bereikt, doen de agenten het hek dicht. Maar dat houdt de ontketende groep maar even tegen. Ze drijven de politie vervolgens de duinen in.

Boek over de strandrellen

Boek over de strandrellen (uitgave: politie Rotterdam-Rijnmond, 2010)

Einde verhaal
“Ze wilden ons doodmaken”, zegt een van de agenten een paar jaar na de rellen. “Kijk, op dat terrein daar waren nog wel mensen bij die wilden rellen of wilden kijken naar de politie, maar toen we eenmaal het terrein af waren… de mensen die daar stonden, die wilden maar één ding en dat was ons doodmaken.”

“Ik dacht, dit was het, einde verhaal”, zegt een vrouwelijke collega. “Ik dacht ik kom niet meer thuis.” De agente omschrijft de relschoppers als ‘mannen tussen de 15 en 35 jaar’.

Dode
“Een van de mannen die vooraan stond, die gooide steeds dingen naar mij”, gaat de mannelijke agent verder. “En op een gegeven moment raapte hij weer wat op. Ik had zelf het idee ‘dit kan niet goed blijven gaan’ dus ik heb bewust op die jongen gemikt. En ook geschoten.”

De jongen is een 19-jarige Rotterdammer. De relschoppers zien dat hij neergaat en leggen zijn lichaam voor de agenten. Zes agenten te paard komen dan aan op de plek en ontzetten de politiemensen. Het slachtoffer wordt naar het ziekenhuis gebracht, maar overlijdt onderweg.

Het feest is inmiddels stilgelegd. Korte tijd later keert de rust weer terug.

VIDEO – Politieke reacties.

Een dag later is er al bijna niets meer te zien van de fatale nacht ervoor. Mensen liggen weer op het strand en zitten bij de horecagelegenheden. Maar vergeten wat er is gebeurd, dat is er zeker niet bij.

Schuldvraag
Meteen wordt gesproken over de schuldvraag: wie is verantwoordelijk? In de eerste plaats natuurlijk de relschoppers. Maar is het hen niet te gemakkelijk gemaakt? Bezoekers van Sunset Grooves zeggen dat ze niet of nauwelijks zijn gefouilleerd en dat er ook niet in tassen is gekeken.

De organisatie zegt dat dat een bewuste keuze is geweest. “Het visiteren zorgt er ook voor dat je je niet vertrouwd voelt en niet welkom bent”, zegt een woordvoerder. “Onze manier heeft altijd gewerkt, ook al is dat nu moeilijk uitleggen. Want in hoeverre was dit te voorkomen? Je hebt een hek, je gooit er iets overheen. Al die maatregelen zouden alleen maar een schijnveiligheid creëren.”

De organisatie dient korte tijd later een schadeclaim in bij de gemeente. Die zou op de hoogte zijn geweest van de mogelijke ongeregeldheden. Ook zou er beloofd zijn dat de Mobiele Eenheid paraat zou staan. Later wordt die claim ingetrokken.

Strengere eisen
Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam zegt de dag na de rellen dat ‘dit soort gratis festivals niet verboden zullen worden’. Toch gooit de gemeente het hele vergunningenbeleid op de schop. Het directe gevolg is dat de Fast Forward Dance Parade niet langer kan doorgaan, omdat het evenement niet aan die scherpere eisen voldoet.

Justitiële nasleep
In de weken na de rellen arresteert de politie zeker veertig verdachten. Zij krijgen celstraffen tot vijftien maanden voor openlijke geweldpleging en bedreiging. De man die aangewezen wordt aan aanstichter van de rellen, Asim B., wordt zelfs opgenomen in een inrichting.

De schietende agenten worden niet vervolgd. Een van de twee agenten heeft het slachtoffer niet geraakt, de ander handelde uit noodweer, vindt het Hof.

Graph - Situatie op terrein (onderzoek COT)

Situatie op terrein (onderzoek COT)

Fouten De autoriteiten hebben wel steken laten vallen, concludeert het Instituut voor Veiligheid en Crisismanagement dat de gebeurtenissen heeft onderzocht. De hulpverlening was ‘ongecoördineerd en routinematig’. Ook zijn de risico’s onderschat. De agenten, die tegen een enorme overmacht stonden, zijn ‘in de steek gelaten’. Burgemeester Aboutaleb geeft toe dat er veel fouten zijn gemaakt. De Mobiele Eenheid had klaar moeten staan. Er wordt een grote verandering aangekondigd binnen het Rotterdamse politiekorps. Die maakt korpschef Meijboom niet meer mee. Hij zegt dat hij niet de goede persoon is om de verandering door te voeren. VIDEO – Reconstructie Politie