Het scheelt maar weinig of het Nederlands elftal zou het EK van ’88 hebben gemist. En dan zou Marco van Basten zijn wondergoal niet hebben kunnen maken tegen Rusland en zou Oranje nog altijd zonder EK-titel zitten. En dat allemaal door het bomincident in de Kuip van 28 oktober 1987.

Op die woensdag speelt het Nederlands elftal tegen Cyprus. Bij winst is Oranje geplaatst voor het EK in Duitsland. “En Nederland snakte naar een groot toernooi”, blikt sportchef Ruud van Os van RTV Rijnmond terug. “We waren er in ‘86 in Mexico niet bij. We waren er op het EK in Frankrijk in ’84 en in ’82 in Spanje waren we er ook niet bij”.

Van Os zit in militaire dienst op het moment dat de wedstrijd in de Rotterdamse Kuip wordt gespeeld. “Ik zei tegen een nieuw maatje van me ‘goh, ga mee naar Rotterdam, dan zal ik jou als Amsterdammer laten zie hoe mooi die Kuip is’”, vertelt Van Os. “Hij vond dat wel wat, die Rob van Mastwijk. Dus we zijn samen in zijn auto naar Rotterdam gereden en kochten een kaartje bij het stadion.”

Bomincident Nederland-Cyprus

Bomincident Nederland-Cyprus

Klap
De twee zoeken hun plekje op, in vak OO, tweede ring en gaan zitten voor een voetbalfeestje. Lang ziet het er naar uit dat het goed zou komen met het Nederlands elftal, want Oranje komt al in de eerste minuut via John Bosman op een 1-0 voorsprong. “Maar dan komt die klap”, zegt Van Os. “En die verandert een hele hoop”.

“Je gaat mee in het moment”, zegt Van Os, “en je denkt ‘hij stelt zich aan. Maar als je de beelden later terugziet dan denk je ‘ik was bij zo’n klap misschien ook wel neergegaan’”.

Wat gebeurt er? Iemand van achter het doel gooit een bom op het veld. Het is een tennisbal gevuld met het kruit van 100 strijkers. De bom gaat niet direct af, maar pas als de spelers de 16 meter naderen.

Door de knal gaat de doelman van Cyprus, Andreas Charitou, neer, maar hij blijft wel bij bewustzijn. Hij moet met een brancard van het veld af. Ook de spelers van Cyprus gaan naar de kleedkamers.

Gemor in het stadion
“Op een gegeven moment wordt er onrustig gepraat in zo’n vak”, omschrijft Van Os. “Oh, er wordt gestaakt en we moeten naar huis. Maar als de ploegen dan weer het veld opkomen, wil je alleen nog maar voetbal kijken en dan ben je het hele incident eigenlijk alweer vergeten.”

Met Andonis Kleftis als vervanger voor de ongelukkige doelman Charitou gaat Oranje verder waar het gebleven is. Bosman scoort vijf keer en mede daardoor wordt het 8-0.

Van Os: “Pas de volgende dag besef je pas echt wat er op dat veld is gebeurd. Want als je op de tweede ring zit, krijg je dat niet zo goed mee. Je hoort een klap, je ziet een rookwolk en als er dan weer verder wordt gevoetbald, hou je jezelf helemaal niet meer bezig met die klap.”

Gevolgen
Maar de ‘klap’ krijgt gevolgen. De Europese Voetbalbond UEFA draait de 8-0 overwinning om in een 0-3 nederlaag. De KNVB gaat meteen in protest. Mede dankzij een door een Nederlandse arts opgesteld rapport, waarin wordt gesuggereerd dat de keeper ‘eigenlijk nauwelijks iets mankeerde’, laat de UEFA de wedstrijd overspelen. Van Os: “Onbegrijpelijk dat het rapport van de Nederlandse arts werd meegenomen, want dat was natuurlijk zo subjectief als de pest”.

In een lege De Meer, wordt de wedstrijd later uitgespeeld. Oranje wint met 4-0 en plaatst zich alsnog voor het EK.

Bommengooier
De bommengooier, een 21-jarige man uit Oss, wordt al op dezelfde avond opgepakt. Vooral voor zijn eigen veiligheid blijft hij een paar daagjes in de cel, want hij is door zijn actie meteen volksvijand nummer 1. Hij wordt veroordeeld tot 3 maanden cel en een boete van 300.000 gulden. Ook krijgt hij een stadionverbod voor de rest van zijn leven.

Jaren later wordt de straf verminderd en inmiddels mag de man ook weer naar zijn favoriete voetbalclub: Feyenoord.