Wie vandaag de dag op Rotterdam googlet, ziet steeds één iconisch gebouw voorbij komen: de Erasmusbrug. De brug is zowel nationaal als internationaal uitgegroeid tot een van de meest beeldbepalende gebouwen van de havenstad.

De Erasmusbrug is vandaag de dag een geliefd gebouw voor fotografen, toeristen en natuurlijk de Rotterdammers zelf. Toch is de brug over de Nieuwe Maas niet altijd even geliefd geweest. Sterk nog, kort na de oplevering bezorgde ‘De Zwaan’ meer hoofdbrekens dan mooie foto’s. “We zijn er mooi klaar mee.”

De krantenkoppen van november 1996 liegen er niet om: ‘’Erasmusbrug slachtoffer van blinde vlek ontwerpers’’ en ‘’Erasmusbrug kan niet tegen fikse bries’’. Anno 2015 kunnen we het ons bijna niet meer voorstellen, maar in ’96 waren veel Rotterdammers de brug liever kwijt dan rijk.

Foto: Roger Veringmeier (Wikipedia)

Foto: Roger Veringmeier (Wikipedia)

De Erasmusbrug moest de verbinding worden tussen het centrum en de Kop van Zuid. Rotterdam zoekt een nieuw icoon en vindt in het ontwerp van Ben van Berkel een brug met internationale allure.

Ontbijten op de brug
De tekeningen worden goedgekeurd en de brug is in 1996 klaar. Met een feestelijke opening door Koningin Beatrix en een groot samenkomen van Rotterdammers móet de brug wel een succes worden. Duizenden Rotterdammers ontbijten op de brug tijdens de opening. Zo wordt de Erasmusbrug een symbool van verbinding in de stad.

Foto: Haggisnl (Wikipedia)

Foto: Haggisnl (Wikipedia)

Wiebelbrug
Twee maanden na de grote euforie en trots, gaat het mis. Na een fikse bries en een slappe regenbui ontstaat een gevaarlijke situatie. De kabels of tuien waar de brug aan hangt, beginnen te zwiepen, waardoor de hele brug beweegt. De Erasmusbrug moet dicht, “gesloten wegens weeromstandigheden.”

De zwiepende kabels zorgen ook voor een onheilspellend geluid. De brug die eerder als Rotterdams’ trots wordt gezien, krijgt bij de Rotterdammers direct een minder goed imago. “Hebben we eindelijk een mooie brug hier, doet die het niet.”

De brugwachter van dienst omschrijft de pijn bij de gemiddelde Rotterdammer treffend: “Dit komt harder aan bij de Rotterdammers dan het verlies van 7-2 van Feyenoord bij PSV.”

Oorzaak
Waar is het mis gegaan? Zo’n groot gebouw moet toch worden doorgerekend? Is er geen rekening gehouden met het gemiddelde weer in Nederland? Het probleem van de Erasmusbrug moet worden gezocht in de hogere natuur-en wiskunde.

De draden van de brug zijn te vergelijken met een touwtje langs een vlaggenmast.  De wind waait tegen de paal aan en wordt in tweeën gebroken. Dat veroorzaakt een turbulentie die het touwtje van de vlag laat zwiepen.

De ontwerpers hebben daar rekening mee gehouden. Maar ze hebben een belangrijk aspect over het hoofd gezien: op het moment dat het regent, ontstaat er een heel dun laagje water op de lijzijde van de draad (dat is de kant die uit de wind ligt). Juist dit laagje water versterkt het zwiepende effect.

Foto: Hans Weijers

Foto: Hans Weijers

Miniatuur
Waarom is dat effect niet opgemerkt? Het ontwerpteam van architect Van Berkel heeft alleen een miniatuur getest. Maar het effect treedt alleen op in een proefopstelling die even groot is als de ruim 800 meter lange brug. “Dat kost te veel geld en dat gaat dan niet.”

Wat nu? De tuien aan de iconische kop van de brug kunnen niet worden verwijderd en extra draden zouden het ontwerp geen goed doen. Bovendien zouden ook de extra kabels gaan zwiepen.

Oplossing
Uiteindelijk worden er aan de uiteinden van de draden dempers geïnstalleerd die de trillingen van de draden opvangen. De Erasmusbrug wordt als het ware in bedwang gehouden en het verkeer kan er weer overheen.

De trilbrug zoals de Erasmusbrug in de volksmond wordt genoemd is weer veilig en klaar om uit te groeien tot een icoon en een geliefd onderwerp voor fotografen. Geen zwiepende geluiden meer dus, maar vrolijk geklik.